สมบัติและลักษณะเส้นด้าย (Yarn Properties and Characteristics)

เส้นด้ายแต่ละเส้น จะมีสมบัติที่แตกต่างกันออกไป ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับกระบวนการผลิต และ คุณลักษณะของเส้นด้ายนั้น ๆ โดยคุณสมบัติและคุณลักษณะเส้นด้ายโดยทั่วไปแล้ว มีหลัก ๆ คือ

1. โครงสร้างของเส้นด้าย

โครงสร้างของเส้นด้าย จะมีความแตกต่างกันตามกรรมวิธีในการผลิตเส้นด้าย กล่าวคือ ในกรณีผลิตด้วยกระบวนการปั่นด้ายแบบวงแหวน (Ring Spinning) เส้นใยภายในจะมีลักษณะที่เรียงตัวขนานกัน และยึดเกาะติดกันด้วยแรงเสียดทานภายในระหว่างเส้นใย (Inter-Friction Force) ส่วนในกรณีการผลิตด้วยกระบวนการปั่นด้ายแบบ O.E. (O.E. Rotor Spinning) เส้นด้ายจะประกอบไปด้วย 2 ส่วน คือ ส่วนนอก (Outer Layer) จะมีกลุ่มของเส้นใยพันอยู่รอบ ๆ ที่เรียกว่า Wrapper Fibers และส่วนแกนกลาง (Inner Core) ซึ่งจะมีลักษณะคล้ายคลึงกับการปั่นด้ายแบบวงแหวน

2. ความเหนียวและการยืดตัวของเส้นด้าย (Yarn Tenacity and Extension)

1. ความหนียว (Tensile Strength)

หมายถึง ความหนียวของวัสดุ หรือ ความเหนียวในขณะที่วัสดุถูกดึงให้ขาด โดยทั่วไปจะใช้หน่วยเป็นแรงต่อพื้นที่หน้าตัดของวัสดุนั้นๆ

2. การยืดตัว (Extension)

หมายถึง ความยาวที่ยืดออกไปเปรียบเทียบกับความยาวเดิม โดยปกติจะคิดเป็นเปอร์เซ็นต์ โดยมีหลักการคำนวณ คือ

โดย       

L₁ = ความยาวเดิมของเส้นด้าย

L₂ = ความยาวหลังยืดของเส้นด้าย

3. การยืดออกและการหดกลับของเส้นด้าย (Elastic Properties)

เมื่อเส้นด้ายถูกแรงมากระทำทำให้ยืดตัวออก หลังจากนั้นเส้นด้ายจะมีการหดตัวกลับเข้ามา คุณลักษณะนี้ เรียกว่า การหดตัวกลับของเส้นด้าย (Elastic Properties) คุณลักษณะนี้ นอกจากจะขึ้นอยู่กับกระบวนการผลิตเส้นด้ายและลักษณะของเส้นใยแล้ว ยังขึ้นอยู่กับระยะเวลาในการดึงด้ายนั้น ๆ ด้วย ในทางปฏิบัติแล้ว ค่าการหดกลับของเส้นด้าย (Elastic Properties) จะถูกวัดออกมาเป็น ค่า %Elastic Recovery ที่ %Elongation ยกตัวอย่างเช่น

ในกรณีที่ เส้นด้ายถูกดึงยืดออกไป 2% (2% Elongation) เมื่อปล่อยปลายเส้นด้าย เส้นด้ายมีการหดตัวกลับเข้ามามีความยาวเท่ากับก่อนที่จะถูกแรงมากระทำ เช่นนี้เรียกว่า เส้นด้ายนี้มี Elastic Recovery 100% ค่าการหดตัวกลับของเส้นด้าย (Elastic Properties) ของเส้นด้ายนี้ จะอยู่ที่ “Elastic Recovery 100% ที่ 2%Elongation”

อีกกรณีหนึ่ง เส้นด้ายถูกดึงยืดออกไป 8% (8% Elongation) เมื่อปล่อยปลายเส้นด้าย เส้นด้ายมีการหดตัวกลับเข้ามามีความยาวเพิ่มมากขึ้น 50% ของ ความยาวที่ถูกดึงยืดออกไป เช่นนี้เรียกว่า เส้นด้ายนี้มี Elastic Recovery 50% ค่าการหดตัวกลับของเส้นด้าย (Elastic Properties) ของเส้นด้ายนี้ จะอยู่ที่ “Elastic Recovery 50% ที่ 8%Elongation”

4. ความคงทนต่อการขัดถูของเส้นด้าย (Yarn Abrasion Resistance)

ความคงทนต่อการขัดถูของเส้นด้าย จะขึ้นอยู่กับองค์ประกอบหลายประการ เช่น ชนิดของเส้นใย และ โครงสร้างของเส้นด้าย เป็นต้น โดยทั่ว ๆ ไปแล้ว เส้นด้ายที่ถูกผลิตขึ้นจากกระบวนการปั่นด้ายแบบ O.E. จะมีความคงทนต่อการขัดถูกมากกว่าเส้นด้ายที่ผลิตขึ้นจากกระบวนการปั่นด้ายแบบวงแหวน

5. ความคงทนต่อแสง (Sunlight Resistance)

เส้นด้ายทุกชนิดจะมีผลกระทบจากแสงแดดทำให้สภาพเปลี่ยนไปและชำรุดเสียหาย โดยจะกระทบต่อความเหนียวของเส้นด้าย และ สีของผืนผ้า